جوز هندی چیست؟
جوز هندی معرب گوچ هندوک پارسی یا جوز بویا نوعی ادویه است. جوز هندی تخم سخت و خوشبوی درخت جوز بویا است که آن را آسیاب میکنند و مصرف آن به عنوان ادویه خشک شده در مناطق گرمسیری رواج بسیاری دارد. آنچه جوز هندی را به یکی از طعمدهندهها و ادویههای پرمصرف در غذا بهخصوص در مناطق گرمسیری تبدیل کردهاست، عطر و بوی تند و مطبوع آن است.
هر دانه را از بیرون دارای پوسته سختی به رنگ قهوهای متمایل به خاکستری در برمیگیرد و شیارهای عمیقی دارد که با جدا کردن این پوسته، دانه آن ظاهر میشود. دانه، سطحی چین خورده دارد و رنگ آن متمایل به خاکستری است.
بهطور کلی، جوز هندی در طولی حدود 5/2 سانتیمتر و قطری حدود 5/1 سانتیمتر شکلی شبیه به تخممرغ دارد. با اینکه از جوز هندی در طب سنتی استفاده میشود، اما این ماده هیچ گونه ارزش دارویی شناخته شدهای ندارد.
جوز بویا یکی از دو ادویهای است که بر درخت همیشهسبز میروید. درخت همیشهسبز بهخاطر روغنهای اسانسیای که از شاخهها و برگهای آن گرفته میشود، بسیار ارزشمند است. این درخت معمولا در منطقهی کارائیب، نقاط گرمسیری و در جنوب هند، در ایالت کرالا و اطراف اندونزی میروید و احتمالا در طول تجارت باستانی ادویه وارد این منطقه شده است.
تاریخچه جوز هندی
جوز بویا بیشتر در شرق اندونزی و شرق هند پرورش می یابد و این محصول یکی از پایــــه های اقتصاد به حساب می آید. پوسته ی خشک شده ی اطراف دانه در جوز هندی لذیذترین چاشنی برای غذا به کار می رود اما باید توجه داشت که مقادیر زیاد آن موجب ایجاد حالت رخوت و سستی و سپس اعتیاد به ماده ی آلکالوئیدی آن می شود.
جوز هندی دارای خواص بسیاری است و برای درمان و تسکین بسیاری از دردها مفید شناخته شده است. اگر از پودر جوز هندی بیشتر از مقدار متداول مورد استفاده به عنوان ادویه استفاده شود، میتواند باعث واکنشهای آلرژی زا یا اثرات سایکواکتیو گردد.
گوچ هندوک نزد پیروان دین یارسان اهمیتی مذهبی دارد و علاوه بر اینکه از نشانهای این دین بهشمار میآید، در مراسم آیینی این دین نیز به صورت نمادین برای پذیرفتن پیروان تازه به کار میرود.
در آشپزی نیز مقادیر بسیار کم آن بهصورت پودری یا رندهشده برای درست کردن سوپ، آبگوشت، تاسکباب، استیک، رولتگوشت و حتی دسر، مصرف دارد. مردم محلی هند از آن برای خوشطعم کردن گوشت و دسر استفاده میکنند و از مغز میوه برای تهیهی ترشی، خیارشور و غیره بهره میبرند. این ادویه بهطور منظم برای آماده کردن گوشت در پختوپز مغولی استفاده میشود و در زبان هندی، به آن جیفال (Jaiphal) میگویند.
جوز هندی در طب
در طب سنتی، دانه و روغن گوچ هندوک را برای درمان بیماریهای مربوط به اعصاب و سیستم گوارش تجویز میکنند. از روغن جوز بویا مانند روغن دانه میخک برای کاهش موقتی دردهای دندان نیز میتوان استفاده کرد؛ کافی است چوب پنبهای را به مقداری روغن جوز هندی آغشته کرده و روی دندان قرار دهید.
در کشور فرانسه علاوه بر مصرف آن بهعنوان ادویه مخلوط جوز هندی و عسل را برای درمان ناراحتیهای گوارشی و تنفسی مورد استفاده قرار میدهند.
التهابات و دردهای مفصلی و رماتیسمی با مصرف خوراکی جوز هندی و همچنین ماساژ موضع با روغن آن تسکین مییابد.همچنین به حفظ سلامت دستگاه ایمنی بدن کمک میکند.
البته مصرف زیاد آن سبب ایجاد مشکل در بخش کنترل احساسات در مغز شده و پس از مصرف بیش از حد، احساس نشاط به همراه سستی و رخوت در انسان پدیدمیآورد که شبیه نوعی مسمومیت است.
گوچ هندوک بهعنوان یک منبع است که میتواند باعث سقط جنین خود بهخود شود؛ در هر صورت مهار تولید پروستاگلاندین و حاوی hallucinogens که اگر به مقدار زیاد استفاده شود، ممکن است به جنین آسیب برساند.
مصرف یکجای این ادویه به میزان بیش از چهار گرم میتواند موجب بروز حالت تهوع، توهم و در موارد شدیدتر بیهوشی شود. مصرف این مقدار از جوز هندی در کودکان مسمومیت شدید و مرگآور به همراه دارد.
فواید جوز هندی
جوز بویا ادویهای محبوب، خوشمزه و کمی شیرین است. که طبق گزارش پایگاه دادهی وزارت کشاورزی ایالات متحدهی آمریکا (USDA) دربارهی مواد مغذی ملی، این عناصر مفید عبارتاند از فیبر غذایی، منگنز، تیامین، ویتامین B6 ، فولات (ویتامین B9)، ویتامین B12، منیزیم، مس و ماکلیگنان (macelignan).
از جمله خواص جوز هندی میتوان به تنظیم فشار خون، درمان بی خوابی و مراقبت از پوست اشاره کرد.
1. تنظیم فشار خون
محتوای معدنی جوز بویا برای تثبیت عملکرد اندام بسیار مفید است. پتاسیم یک باز کننده عروق است که رگ های خونی را شل می کند، بنابراین باعث کاهش فشار خون و همچنین کاهش فشار در سیستم قلبی و عروقی می شود.
علاوه بر این، جذب مواد مغذی از منابع غذایی، تقویت هضم و همچنین فرایند کارآمد و سریع گوارش را راحت تر میکند. میزان آهن آن می تواند تعداد گلبول های قرمز شما را بهبود بخشد و احتمال ابتلا به علائم کمبود آهن را کاهش دهد، که به آن کم خونی نیز گفته می شود.
2.سلامت استخوانها
کلسیم موجود در جوز بویا می تواند با کمک به ترمیم و رشد استخوان ضمن تسکین علائم پوکی استخوان، سلامت استخوان ها را بهبود ببخشد.
3. تقویت مغز
در دوران باستان، تمدن های رومی و یونانی از این محصول به عنوان یک تقویت کننده مغز استفاده می کردند ، به این دلیل که جوز هندی به راحتی می تواند مغز را تحریک کند. همچنین جوز بویا یک راه حل فوق العاده عالی برای درمان اضطراب یا افسردگیاست. و معمولاً تمرکز را افزایش می دهد.
4. لوسمی
با توجه به تحقیقات صورت گرفته که نشان داده شده یک ترکیب متانولی خاص در جوز هندی و اسانس آن وجود دارد که در واقع می تواند مرگ سلولی (آپوپتوز) را در سلول های لوسمی تحریک کند، بنابراین رشد این سلول ها متوقف می شود و متاستاز این نوع سرطان وحشتناک که عموما کودکان را مبتلا می کند متوقف می نماید.
5. تسکین سوء هاضمه
اگر از اسهال، مشکلات روده، نفخ و سایر مشکلات مربوط به هضم رنج می برید، می تواند برای تسکین خود از این گیاه استفاده کنید. روغن گوچ هندوک گاز اضافی در روده و معده را کاهش می دهد. همچنین ممکن است اشتهای شما را تقویت کند.
6. رفع بوی بد دهان
به دلیل ویژگی های ضد باکتریایی،این گیاه ممکن است هالیتوسیس یا همان بوی بد دهان را درمان کند. همانطور که می دانید، بوی بد دهان معمولا نتیجه ایجاد باکتری های موجود در دهان است.
جوز بویا به راحتی می تواند ناحیه دهان را از این باکتری ها برطرف کند. به همین دلیل است که این گیاه یک ماده بسیار رایج در بسیاری از مارک های خمیردندان می باشد.
7. درمان دیابت
یکی از منابع غنی تریپن ها جوز هندی است، ترکیباتی که خاصیت ضد دیابتی دارند. مطالعات نشان می دهد که چگونه جوز هندی می تواند علائم مرتبط با بیماری های مزمن را تسکین دهد، و یکی از آنها دیابت است.
8. درمان آکنه
به منظور رفع آکنه 2 تا 3 دانه جوز را خرد کرده و همچنین شیر کمی برای ایجاد خمیر اضافه کنید. بعد از تمیز کردن صورت با آب گرم، آن را خشک کنید و بعد از آن خمیر را به اندازه روی آکنه ها پخش کنید. بعد از گذشت دو ساعت صورت خود را با آب گرم بشویید و به دنبال آن از آب سرد برای بستن منافذ استفاده کنید. این خمیر خاص همچنین به عنوان یک اسکراب برای مقابله با جوش های سر سیاه نیز به کار می رود.
دیگر خواص پرفایده جوز هندی
9. تقویت خواب:
یک وعده شیر را به همراه یک چهارم قاشق چای خوری جوز هندی بنوشید.
10. رفع معده درد:
در طب چینی برای رفع معده درد و التهاب یا سوءهاضمه، مصرف3 تا 5 قطره از روغن جوز هندی به همراه یک قاشق غذاخوری عسل به طور ناشتا توصیه می شود.
11. درمان سرماخوردگی:
به منظور کاهش علائم سرماخوردگی در قفسه سینه، خمیری از پودر جوز هندی و همچنین آرد را با آب ایجاد کنید. پارچه پنبه ای را به همراه خمیر بپوشانید و روی سینه بمالید. وهمچنین روغن آن باعث تسکین سرفه میشود.
12. جوز هندی موجب تحریک سیستم قلبی، عروقی می شود که برای حفظ سلامت قلب مفید است. جوز هندی مانند میخک، حاوی ترکیبی به نام «یوجینول» است که برای قلب مفید می باشد.
13. خاصیت ضد باکتریایی و ضدعفونی کننده جوز هندی در رفع کدری، چربی و چین و چروک پوست مفید است.
14. مصرف جوز هندی موجب رفع بی نظمی و درد قاعدگی می شود.
15. وجود ماده ایی به نام مایریستیسین باعث میشود که حافظه تقویت شود و از آلزایمر جلوگیری کند.
16. برای درمان آسم ، رفع اضطراب و افسردگی و شل کردن عضلات مفید است.
17. برای درمان اسهال، یک مخلوط صاف شده شامل یک چهارم قاشق چای خوری جوز هندی به همراه یک قاشق چایخوری قهوه در یک فنجان آب حل کرده و بنوشید.