یکی دیگر از پر خاصیت ترین گیاهانی که میخواهیم در این مقاله برای شما توضیح بدهیم خواص آویشن است. که به نوعی از درمان انواع بیماری ها تا سلامت و زیبایی پوست و مو می توان از آن استفاده کرد. علاوه بر این آویشن یکی از ادویه هایی است که امروزه در آشپزی بسیار معروف است و تاریخچه طولانی دارد. این گیاه هم خشک شده مورد مصرف قرار میگیرد و هم تازه آن.
آویشن چیست؟
آویشن یا آزربه ( Thymes) گیاهی ازسرده ی اوریگانوم و تیره نعناعیان است. که از گل، برگ و روغن آن بهعنوان یک دارو در طب سنتی استفاده میشود. این گیاه تقریبا 350 گونه دارد. که در حال حاضر در ایران 14 گونه این گیاه معطر و چند ساله وجود دارد. این سرده به مرزنگوش بسیار نزدیک است و در مناطق کوهستانی میروید. در زبان ترکی به این گیاه (کهلیک اوتی) گفته میشود ، که به معنی بوته کبک است .
آویشن با نامهای دیگری مانند آویشن معمولی، آویشن باغی وانیا یاونای، سرپولت و موارد دیگر نیز در بازار عرضه میشود.
تاریخچه آویشن
آویشن جزو گیاهانی است که از زمان های خیلی دور مورد استفاده مردم قرار گرفته است. در دوران رم باستان، از این ماده برای جلوگیری از مسمومیت استفاده میشد و اگر کسی دچار مسمومیت میشد، در آب حمامش آویشن میریختند تا جلوی تأثیرات مخرب مسمومیت را بگیرند. در زمانی که هنوز یخچال وجود نداشت و نگهداری از مواد غذایی دشوار بود، آویشن را در پخت غذا استفاده میکردند تا تأثیر مخرب گوشت فاسدشده را کم کند و از بیماریهای ناشی از غذاهای ناسالم جلوگیری کند. قبل از اینکه آنتیبیوتیکهای جدید به بازار بیایند، برای مداوای زخمها از روغن آویشن استفاده میشد.
قرنها پیش مصریان به طرز شگفت آوری از آویشن برای مومیایی کردن استفاده میکردند. آویشن به دلیل داشتن تیمول زیاد، باکتریها و قارچها را از بین میبرد و مادهای فوقالعاده برای مومیایی کردن است.
در دوران باستان، آویشن نماد شجاعت، مردانگی و قدرت بود. سربازان رومی به نشانهی احترام شاخهای از برگهای آویشن را مبادله میکردند. یونانیها و رومیها دستهی آویشن را به منظور پاکسازی خانهها و معابد خود میسوزاندند. آنها همچنین برای مصرف دارویی، آویشن را در آب حمام خود استفاده میکردند.
و همچنین در قرون وسطی در اروپا، برای داشتن خواب آرام و آسوده برگهای آویشن را زیر بالش خود قرار میدادند. در آن دوران همچنین آویشن را در تابوتها نیز می گذاشتند، چون مردم اعتقاد داشتند باعث میشود فرد متوفی با دلگرمی قدم به زندگی بعدی خود بگذارد.
انواع گونه های آویشن
آویشنیان حدود 350 گونه دارد، که ما در این قسمت تعدادی از آنها را ذکر کرده ایم:
1. آویشن معمولی (نام علمی: Thymus vulgaris)
2. اوراسیایی (نام علمی: Thymus pannonicus)
3. خزنده (نام علمی: Thymus praecox)
4. زیرهای (نام علمی: Thymus herba-barona)
5. پشمی (نام علمی: Thymus pseudolanuginosus)
6. لیمویی (نام علمی: Thymus pulegioides)
7. مورودر (نام علمی: Thymus moroderi)
8. ثومون (نام علمی: Thymus serpyllum)
9. سوسنبر (نام علمی: Thymus capitatus)
10. دنایی (نام علمی:Thymus Dena)
خواص آویشن
تیمول، فعالترین عنصر آویشن، به دلیل داشتن خاصیت ضدباکتری و ضدقارچ، در تهیهی دهانشویهی قدیمی Listerine و پمادهای موضعی مثل vicks VapoRub به کار رفته است. این حقیقت که این مارکهای محصولات قدیمی اما نه چندان طبیعی، از تیمول به عنوان جز کلیدی در ترکیب خود استفاده میکردند، مهر تأییدی است بر خواص دارویی غیرقابل انکار این گیاه پرخاصیت است.
همچنین آویشن دارای کاروکرول، حاوی انواع فلاونوئیدها از جمله آپیژنین (apigenin)، نارینژین (naringenin)، لوتئولین (luteolin) و تیمونین (thymonin) است. این فلاونوئیدها قدرت آنتیاکسیدانی این گیاه را افزایش میدهند.
1. ضد باکتری
خواص ضد باکتریایی این گیاه معطر، مزایای زیادی برای مبارزه با انواع باکتری ها ، قارچ ها و ایکولی ها دارد.همچنین میتوانند قدرت آنتی بیوتیک را افزایش دهد و باکتری های درون و بیرون بدن را بکشد. همچنین دمنوش آویشن برای مسائل پوستی و سطحی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
2. ضد التهاب
این گیاه مانند گیاهانی مثل رزماری خاصیت ضد التهابی دارد و در جلوگیری از التهاب مزمن در بدن موثر است.
3. کمک به عملکرد قلب و عروق
این گیاه به دلیل اثرات آنتی اکسیدان و ضد التهابی که دارد از التهابات مزمن جلوگیری میکند که یکی از علل عمده بیماری های قلبی میباشد. رگ ها و شریان ها ، و فشار خون را کاهش میدهد و قلب را تقویت میکند.
4. مناسب برای گردش خون
بدلیل وجود غلظت بالای آهن و سایر مواد معدنی که در این دارو گیاهی وجود دارد، آن را به یک مادهی بسیار کارآمد برای تحریک جریان خون تبدیل کرده است. افزایش گردش جریان خون در بدن و اکسیژن رسانی به اندامها، بسیار ضروری بوده و میتواند برای سلامت بدن بسیار مفید باشد. و همچنین عصاره این گیاه به دلیل غنی بودن از پتاسیم در کنترل فشار خون و ضربان قلب نقش مهمی دارد.
4. بهبود بینایی
وجود فراوان کاروتنوئید و ویتامین A در این محصول یک عامل آنتی اکسیدانی موثر برای از بین بردن بیماری های چشم و بهبود بینایی است (به جز مشکلات مربوط یه شبکیه چشم). کاروتنوئیدمیتواند رادیکالهای آزاد در سیستم چشم را خنثی سازد و گسترش دژنراسیون ماکولا و آب مروارید را کند نماید.
5. سلامت استخوان
یکی از عالی ترین منابع موجود در آویشن ویتامین K ، آهن، کلسیم و منگنز است.این مواد معدنی نقش مهمی در سلامت ، رشد و تراکم مناسب استخوان ها و کاهش مشکلات استخوانی ایفا میکند.
6. گرفتگی های عضلانی
یکی دیگر از مزایای پر فایده این گیاه، اثر بخشی آن در درمان گرفتگی عظلات قائدگی و سایر اسپاسم در بدن است.
7. رفع سوء هاضمه
مصرف دمنوش آویشن باعث بهبود کاهش گاز و نفخ و همچنین تقویت هضم خوب میشود. همچنین حاوی روغن های میباشد که می تواند زخم معده را درمان کند.
8.درمان اختلالات تنفسی
خواص آنتی سپتیک و انتی بیوتیک این محصول، یک درمان موثر برای مشکلات تنفسی مانند سرفه و برونشیت و همچنین گلو درد و سر درد میباشد.شما میتوانید چای آن را مصرف کنید و اگر طمع آن به مزاج شما خوشایند نبود میتوانید برای شیرین کردن آن از عسل استفاده کنید.
9.ضدقارچ
مشهورترین مادهی فعالی که در آویشن وجود دارد،تیمول می باشد. این ترکیب عالی دارای اثرات بسیار زیادی بر روی بدن است. مثلا این ترکیب میتواند از عفونت های قارچی و ویروسی جلوگیری کند. بنابراین فشار بر روی سیستم ایمنی بدن کاهش پیدا میکند. و میتواند چاره ایی برای قارچ پای ورزشکاران باشد.
10. درمان آکنه
آویشن دارای خواص ضد باکتری فوق العاده ای است و برای مبارزه با باکتری های که باعث آکنه در پوست میشود مفید است. و اغلب به عنوان یک ماده در کرم های آکنه و شستشوی صورت استفاده میشوند.
11. سلامت پوست
یکی دیگر از فواید این گیاه مبارزه با باکتری هایی است که باعث ایجاد مشکلات پوستی مختلف میشوند. عصاره این محصول را میتوان با آب رقیق کرده و به عنوان یک تونر پوستی استفاده کرد.این یک تونر پوستی ملایم است و میتوان برای انواع پوست ها استفاده کرد.
12. بهبود فعالیت کلیه
تقویت ادرار منظم برای حفظ عملکرد طبیعی کلیه ضروری است. این گیاه دارویی بدون اینکه تعادل ظریف الکترولیتها را بر هم بزند، مانند یک ادرارآور طبیعی عمل میکند و باعث میشود مایعات در بدن زیاد نگهداری نشوند.
13. شوره سر
این گیاه یکی از محصولاتی است که از ان به عنوان یک عنصر پر فایده در نرم کننده و شامپو ها استفاده میشود، با توجه به خواص ضد باکتریایی، این گیاه میتواند پوست سر را تمیز کند و در درمان شوره سر موثر میباشد.
توجه داشته باشید که 2 گونه اصلی آویشن قرمز و سفید وجود داردف که استفاده بیش از حد از نوع قرمز آن باعث تحریک پوست سر میشود. پس توصیه میشود که از نوع سفید آن استفاده کنید.
14. رشد مو
مواد مغذی موجود که در آویشن وجوددارد به فولیکول های مو برای رشد بهتر و سریعتر کمک میکند.گردش خون کف سر را افزایش میدهد. برای اینکار کافی است کمی مخلوط روغن زیتون و روغن آویشن را به پوست سر بمالید و که باعث رشد مو و سالم تر شدن براقی موها شود. و همچنین این گیاه مانع ریزش مو سر میشود.
15. ضد عفونی کننده
عصاره این گیاه معمولا در دهانشویهها و خمیردندانها مورد استفاده قرار میگیرد. این روغن میکروبها و عفونت دهان را از بین برده و از دندان در مقابل پلاک و پوسیدگی محافظت میکند.
28 گرم از آویشن تازه، حاوی این مواد است:
آهن: 4/9 میلیگرم
کالری: 28
پتاسیم: 171 میلیگرم
کربوهیدرات: 6/8 گرم
منگنز: 0/5 میلیگرم
پروتئین: 1/3 گرم
ریبوفلاوین: 0/1 میلیگرم
چربی: 0/5 گرم
فیبر: 3/9 گرم
مس: 0/2 میلیگرم
ویتامین سی: 44/8 میلیگرم
ویتامین آ: 1330 واحد
ویتامین ب6 : 0/1 میلیگرم
کلسیم: 113 میلیگرم
منیزیم: 44/8 میلیگرم